Đoàn Thượng - Vị sứ quân gắn liền hai triều đại


Đoàn Thượng, cuộc đời của ông gắn liền với sự kết thúc và mở đầu của hai triều đại: Lý và Trần. Trong số các lực lượng sứ quân biệt lập với triều đình, ông cùng Nguyễn Nộn tồn tại lâu nhất; một mình hùng cứ đất Hồng Châu (Hải Dương ngày nay).
Từng chống nhà Lý, sau đó theo về, rồi lại li khai; nói về vị tướng quân họ Đoàn có lẽ cũng chỉ có những từ ấy. Nhà Trần được lập, Trần Thủ Độ mang quân đánh đất Hồng để trở thành kẻ chiến thắng cuối cùng nhưng không được; bèn ngầm cùng Nguyễn Nộn vờ hẹn Đoàn Thượng làm lễ minh thệ giảng hoà, Thượng cả tin một mình đến dự hệt như Quan Thánh ngày trước đơn đao dự hội; nào ngờ không được vang dội như Quan Thánh thì chớ, lại mất mạng mất cả đất đai về tay Nguyễn Nộn; cái kết thực quá buồn cho sự lơ đãng. Đời thực là thế, nhưng khi được thần thánh hoá thì quả thực mọi thứ lên hẳn một cảnh giới khác, thậm chí vô cùng vi diệu.
Theo lời kể lại thì Đoàn Thượng tuy bị chém nhưng vẫn ung dung một ngựa chạy đến địa phận làng mình thì mới dừng lại; sau khi được một nhà sư chỉ dẫn, Đoàn Thượng dẫn ngựa đến nơi Trời dành phần được an nghỉ rồi cởi giáp đặt thanh đao gối đầu lên mà hoá. Năm ấy lũ lớn đổ qua Nhĩ Hà vỡ đê Gia Lâm, nước tràn qua vùng ấy và cuốn trôi thân ông về tận xứ Mao Điền, còn đầu thì vẫn ở đất Bần. Dân làng hai vùng sau được báo điềm và cùng nhau đưa tướng quân về lại nơi cũ đã chọn, tức khu vực Gò Mả Chín hay Đống Đền ngày nay.
Quanh vùng Hồng Châu từ đó có tới 72 làng xã tôn ông làm Thành hoàng và phụng thờ hương khói. Một tướng quân triều Lý, một thế lực phân tranh thời Trần; vì mắc mưu nên bị Hoài Đạo Vương chém đầu, khi mất đi được dân chúng trong vùng tôn thờ và Thánh hoá trở thành một vị Tối linh Thượng Đẳng Phúc thần; chính là Đông Hải Đại Vương Đoàn Thượng.

Người viết: Nguyễn Việt Trung

Hình ảnh tư liệu do chính người viết chụp




Nhận xét