Chân
dung Lưỡng quốc tướng quân Nguyễn Sơn (1908 - 1956)
Vạn lý trường chinh là
cuộc rút lui có quy mô lớn nhất trong lịch sử quân sự hiện đại, cuộc rút lui
này có sự tham gia của 86.000 Hồng quân Trung Quốc, kéo dài 360 ngày, qua
12.000 kilomet, khi đến đích, chỉ còn 7.000 người sống sót kéo dài 370 ngày từ
16 tháng 10 năm 1934 đến ngày 19 tháng 10 năm 1935.
Thủ tướng TQ Chu Ân Lai
từng nhận xét "Ðối với chúng tôi, giờ phút đen tối nhất của lịch sử là cuộc
Vạn Lý Trường Chinh, nhất là khi chúng tôi phải băng qua Cánh Ðồng Cỏ Hoang gần
Tây Tạng. Hoàn cảnh của chúng tôi lúc đó thật tuyệt vọng. Không những chúng tôi
không có gì để ăn, mà chúng tôi không có cả nước uống."
Tướng Nguyễn Sơn là người
Việt Nam duy nhất đã đi hết cuộc Vạn lý trường chinh. Ông được coi là 1 trong
72 "đại công thần" của Đảng cộng sản Trung Quốc.
Ông phụ trách tiền trạm
và giải quyết thương bệnh binh. Trên chặng đường vạn dặm này, tại Nhật Can Kiều
bên sông Cát Khúc, Nguyễn Sơn đã kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ trương tiếp tục
Bắc tiến kháng Nhật của Chu Đức, Lưu Bá Thừa và dứt khoát chống lại chủ trương
chia rẽ, chạy trốn, lui về Nam hạ từ chính người chỉ huy của mình là Trương Quốc
Đào. Để rồi, ông bị kết tội “gián điệp quốc tế” và lại bị khai trừ khỏi Đảng.
Có những lúc ông phải ẩn
náu trong nhà dân, chăn cừu, chăn dê; có lúc phải xin ăn… trải qua vô vàn khó
khăn, vất vả tưởng như không thể vượt qua, cái sống cái chết chỉ trong gang tấc,
cuối cùng, năm 1936 Nguyễn Sơn cũng hoàn thành trọn vẹn cuộc Vạn lý trường
chinh. Lúc đến Diên An, nhiều đồng chí thấy Nguyễn Sơn trên mình khoác chiếc áo
người Tạng, gầy như que củi đã không nhận ra. Mọi người thực sự xúc động bởi
tinh thần cách mạng kiên cường, bất khuất của ông. Tại Diên An, Trung ương Đảng
đã xóa kỷ luật, khôi phục lại danh dự cho Nguyễn Sơn.
Nhiều báo lớn của Trung
Quốc đã viết:“ Tướng Hồng Thủy là một chiến sĩ tài ba lỗi lạc, từng giữ nhiều vị
trí quan trọng trong cuộc Vạn lý Trường chinh, được chính Mao Trạch Đông đánh
giá cao. Trên đường Trường chinh xa thăm thẳm, ông đã không ít lần đứng đầu
hàng quân với tinh thần bừng bừng như lửa, vượt núi cao, xuyên tuyết lạnh, cổ động
tinh thần đồng đội” (Hồng Thủy là tên gọi khác của ông).
Ông đã có đóng góp quan
trọng cho việc Trung Quốc viện trợ không hoàn lại cho cuộc kháng chiến chống Thực
dân Pháp thành công, làm tiền đề tiếp theo cho Trung Quốc viện trợ kháng chiến
chống Mỹ sau đó.
Nhân Dân Nhật báo của Đảng
Cộng sản Trung Quốc viết: “Năm 1956, trong cơn bạo bệnh, ông tha thiết yêu cầu
được trở về quê hương Việt Nam. Chủ tịch Mao Trạch Đông và thủ tướng Chu Ân Lai
đã đích thân đến gặp Hồng Thủy, sắp xếp tiễn ông ra tận ga. Kể từ đó trở đi,
Trung Quốc luôn luôn nhớ thương, biết ơn vị tướng đã cống hiến cuộc đời mình
cho cách mạng, cho Trường Chinh, nhớ thương người đồng chí Việt Nam thân mến!”
Sáng ngày 27/9/1956 trời
còn mờ sương, Hồng Thủy – Nguyễn Sơn trong bộ quân phục bằng nỉ xanh đậm, ngực
đầy huân chương, đã đến sân ga Tiền Môn. Tại đây ông thấy một số sỹ quan sắp
hàng ngang đứng đối diện với toa xe. Xe của Nguyên soái Diệp Kiếm Anh chở theo
Bành Đức Hoài, Chu Đức, Hoàng Khắc Thành cùng lúc đi tới. Diệp Kiếm Anh bước lại
trước mặt Hồng Thủy giơ tay chào. Hồng Thủy chào lại theo nghi thức quân đội.
Các tướng Bành Đức Hoài, Chu Đức và lần lượt mọi người đến bắt tay từ biệt ông.
Một hồi còi rú lên, con tàu từ từ lăn bánh đưa ông về với đất mẹ Việt Nam, tạm
biệt mảnh đất mà ông đã từng chiến đấu, vào sinh ra tử, chịu đựng gian khổ, khó
khăn cho nhân dân Trung Quốc có độc lập, tự do như hôm nay!
Vào một ngày tháng 10
năm 1956, Đài tiếng nói Việt Nam phát bản tin đặc biệt: Đồng chí Nguyễn Sơn,
Thiếu tướng của quân đội Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và cũng là Thiếu tướng của
nước Việt Nam dân chủ cộng hòa về Việt Nam thăm gia đình, bị bệnh nặng nay đã từ
trần vào hồi 15 giờ 30 phút ngày 21 tháng 10 năm 1956. Linh cữu được quàn tại Lễ
đường Quân đội, đường Hoàng Diệu, Thành phố Hà Nội.
Nguồn:
Nguyễn Sơn, Luận văn chính trị - quân sự, Nxb Lao động, Hà Nội, 2004.
Trần
Hoàng (sưu tầm)
Nhận xét
Đăng nhận xét